To było w styczniu
W dzień dwudziesty drugi.
Powstał naród w całym kraju
Jak szeroki, długi.
Lud wypędzić chciał Moskala
Z swej rodzinnej ziemi.
Niech ojczyzny nam nie kala-
Przez mongolskie plemię.
Szli panowie, szedł lud miejski
W krwawy bój, w męczeństwo;
Szli duchowni i chłop wiejski,
Wierzyli w zwycięstwo.
Maria Konopnicka „Powstanie Styczniowe”
22 stycznia 2018 roku minęła kolejna bo już 155 rocznica wybuchu powstania styczniowego. Jedynym śladem tego zrywu narodowowyzwoleńczego na naszym terenie jest grób bezimiennego powstańca styczniowego a nad nim Figura Matki Boskiej w XIX wiecznym zabytkowym parku w Dzierżanowie.
O grobie powstańca wspominał w swojej książce pt. ,,Horyzonty wspomnień” Zbigniew Mieczkowski syn właścicieli ziemskich z Dzierżanowa. ,,W ostatni wieczór, już o zmroku wyszedłem do parku. Księżycowa pełnia oświetlała kwiaty i klomby. Przez wielki ogród owocowy dotarłem aleją do figury Matki Boskiej na wzgórzu, gdzie kiedyś pochowani byli powstańcy 1863 roku. Figura została uszkodzona przez pociski w czasie I wojny światowej i była częstym celem naszych wieczornych spacerów”- tak wspominał.
Figura Matki Boskiej wykonana została z kremowego piaskowca. Na cokole widnieje napis – O MARYJO! BEZ GRZECHU POCZĘTA MÓDL SIĘ ZA NAMI 1867 R. Powstanie styczniowe trwało do jesieni 1864 roku. Miało charakter wojny partyzanckiej a podczas jego trwania stoczono około 1200 potyczek. Niestety z góry było skazane na klęskę. W 2013 roku, w 150 rocznicę wybuchu powstania, z inicjatywy Pana Zbigniewa Mieczkowskiego a staraniem Pana Zygfryda Behrendta z Dzierżanowa-Osady uporządkowano teren parku a sama figura Matki Boskiej została oczyszczona i zabezpieczona przed wpływem czynników atmosferycznych.